Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Crosso-de-Smith
Leptodon smithii
Neckeraceae
Nom en français : Leptodon de Smith.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo trachis majamen sus li pège d'éuse e de roure. Douno de mato plato pu o mens grando, li tijo soun un à dous cop penado. Bagnado fai de tijo plato alor que seco douno de crosso que sèmblon pièi de cascavèu. La fueio èi redouno-óublougo emé de bord lisc. La costo fai aperaqui li tres part dous de la longour de la fueio.
Usanço :I'a pas trop pèr s'engana emé la crosso-de-Smith que se recounèis pulèu bèn. Es uno meno proun coumuno au nostre e dins lou relarg mediterran. Au contre devèn raro à l'uba, pèr acò èi marcado sus listo roujo categourìo LC valènt à dire soucit minour.
Port : Pluroucarpo
Taio : 5 à 6 cm
Fueio : 0,6 à 1,2 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leptodon
Famiho : Neckeraceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,15 à 0,2 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Pège
- Roco
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Leptodon smithii (Hedw.) F.Weber & D.Mohr, 1803